Szukaj
Świat Isotry
8. kwietnia 2024

Pochodzenie terminów rolet, żaluzji i pergoli: Droga słów do ich znaczenia

Ing. Jakub Vaněk, Ph.D
4 min.
101 przeczytanie
Pochodzenie terminów rolet, żaluzji i pergoli: Droga słów do ich znaczenia
21 lutego przypomnieliśmy sobie Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. Czy wiesz, skąd pochodzą niektóre terminy, których używamy w branży techniki zaciemniającej?

Zasłony zasłaniają, rolety rolują się

Przezroczysta lub częściowo przeświecająca zasłona tekstylna, która ma za zadanie zapobiegać spojrzeniom z zewnątrz do pomieszczeń, już od wielu stuleci nazywa w Czechach zasłoną. Stosunkowo wyraźnie z tego słowa wynika, że jej zadaniem jest zasłonięcie czegoś. Również w nazwie rolet nie ma nic tajemniczego. Przyjęliśmy ją prawdopodobnie z niemieckiego Rollette, pochodzącego z francuskiego roulette. Natomiast to pochodzi od słowa rouler – zwijać. Zatem roleta to nic innego, niż materiał nawinięty na wał, z pomocą którego rozwija się lub nawija według potrzeby.

Żaluzje przeciwko zazdrosności

Żaluzje już mają ciekawszą historię i pochodzenie nazwy. Jako pierwsi używali ich podobno orientalni władcy w haremach, którzy nie chcieli, aby ich haremowe piękności oglądał ktoś z zewnątrz. Okiennice z drewnianych lameli, z początku jeszcze nieruchomych, które przepuszczały do pomieszczenia światło, ale nie ciekawskie spojrzenia, zaczęto nazywać według francuskiego słowa – jalousie (żaluzi).

Markiza aniołów

Markiza i markiza to nie to samo; jednak tytuł szlachecki prawdopodobnie związany jest z zasłoną przed słońcem. Prawdopodobnie pierwotnie był to namiot – miejsce tak udekorowane i przyjemnie zacienione, że nadawało się również na pobyt szlachcianek. Anglicy błędnie zrozumieli termin „marquise” jako liczbę mnogą, a w amerykańskim angielskim termin „marquee” powstał w odniesieniu do tekstylnych daszków nad witrynami sklepowymi.

Pergola

Pergola brzmi w większości indoeuropejskich języków podobnie. Przyjęliśmy ją z włoskiego pergola, gdzie dostała się z łacińskiego wyrazu pergula nieznanego pochodzenia. Jednym z wariantów jej pochodzenia jest też starosłowiańskie słowo próg, które oznacza to samo, co w języku czeskim. Łacińska pergula oznaczała zarówno pergolę, jak też tak stragan przed domem lub chatę.

Plisse, rolety ekranowe i japońskie ściany

Wyraz plisse znały już nasze babcie – jako „plisowane“ nazywano suknie wyprasowane do wielu kilkucentymetrowych założeń. Niezależnie od tego, czy plisowane spódnice są akurat w modzie, czy nie, żaluzje plisse zdecydowanie wyznaczają trendy. Łączą w sobie elegancki i nowoczesny wygląd z praktycznością, łatwą adaptacją i prostym utrzymaniem.

Nazwa rolet ekranowych pochodzi z angielskiego słowa screen, które oprócz znaczenia „ekran“ oznacza też osłona, plandeka lub parawan. Natomiast japońskie ściany naprawdę pochodzą z Japonii, gdzie mają długą tradycję. Pierwotny były z papieru i drewna, dziś używamy nowoczesnych materiałów, ale pozostała elegancja, ożywienie wnętrza i przepuszczalność światła. Japońskie panele można tak wykorzystać zarówno do zaciemnienia jakichkolwiek okien łącznie z wielkoformatowymi, jak też do optycznego rozdzielenia pomieszczeń.

Ing. Jakub Vaněk, Ph.D

Najnowsze

Dom i ogród
7. czerwca 2024

O czym warto pamiętać podczas modernizacji mieszkania

Ing. Jakub Vaněk, Ph.D
4 min.
101 przeczytanie
O czym warto pamiętać podczas modernizacji mieszkania
Modernizujesz mieszkanie? Podstawowe rzeczy masz na pewno dobrze przemyślane, proces modernizacji domu lub mieszkania jest jednak pełny ukrytych ryzyk i pułapek. O czym możesz zapomnieć i na co uważać?
Zrób to sam
5. czerwca 2024

Zmiany życiowe – kiedy dzieci wylecą z gniazda

Ing. Aneta Paroulková
5 min.
101 przeczytanie
Zmiany życiowe – kiedy dzieci wylecą z gniazda
Kiedy dzieci dorosną i wyprowadzą się, rozwiązujemy odwrotny problem, niż przed ich urodzeniem. Zostawić im ich pokój na powroty w przyszłości, czy przebudować do na pracownię, warsztat lub pokój dla gości? A może od razu przeprowadzić się do mniejszego mieszkania? Następny odcinek serialu o zmianach życiowych.